Geschichte


Die Geschichte der Schweiz beginnt als Bundesstaat mit der Annahme der Bundesverfassung der Schweizerischen Eidgenossenschaft 1848. Vorläufer der modernen Schweiz waren die seit dem Ende des 13. Jahrhunderts als lockerer Staatenbund organisierte Alte Eidgenossenschaft sowie die 1803 gegründete und 1815 neu organisierte Schweizerische Eidgenossenschaft.

Zwitserland werd al door jagers in grotten bewoond zo'n 10.000 jaar voor Christus. In de Jura zijn voorwerpen gevonden die daarop wijzen. Ongeveer 8000 voor Christus verspreidden de mensen zich over de vlaktes die ontstonden na het afsmelten van de gletsjers. Ongeveer 6000 voor Christus streken ook mensen uit het Midden-Oosten neer in Zwitserland.

Zij bouwde  primitieve nederzettingen en leefden onder andere van de landbouw. Daarvoor kapten ze bossen en werd er land vruchtbaar gemaakt. In de ijzertijd, ongeveer 800 voor Christus, kwam de Tène-cultuur tot stand. In de Tène-periode kwamen de eerste munten in omloop. Één van de Keltische stammen die zich vanuit Zuid-Duitsland over Zwitserland verspreidden, waren de Helveten. Hun verspreiding werd in 58 voor Christus door Julius Caesar tot staan gebracht.

Vanaf 15 voor Christus werden de Helveten definitief onder gezag gebracht en en ontstond de Romeinse provincie Helvetia . Uit de legerplaatsen van de Romeinen ontstonden grote steden die bewoond werden door de Romeinen en de Kelten. Tot en met de 3e eeuw leefde men ongestoord naast elkaar in een matige welvaart. In de 4e en 5e eeuw zorgden onder andere invallen van Germaanse stammen uit het noorden voor de val van het West-Romeinse rijk.

Uiteindelijk lukte het de Bourgondische stam om zich rond het Meer van Genève te vestigen. Hierna stichtten de Bourgondiërs in West-Zwitserland een koninkrijk waar de voertaal Latijn was. De Alemannen, een andere Germaanse stam, vestigde zich in het noorden en oosten van Zwitserland. Hier zien we ook al het beginsel van de taalgrens ontstaan. In 534 werd het gebied van de Bourgondiërs en de Alemannen veroverd door het Frankische geslacht van de Merovingers. In de 7e eeuw werden de Merovingers opgevolgd door de Karolingers, waarvan Karel de Grote de bekendste vorst was. Zijn rijk strekte zich uit van de Oostzee tot over de Pyreneeën.

Na het verdrag van Verdun in 843 werd het keizerrijk verdeeld in: West-Francië (nu Frankrijk), Oost-Francië (nu Duitsland) en Midden-Francië, waartoe het huidige Zwitserland grotendeels hoorde. Na de dood van koning Lotharius werd Midden-Francië verdeeld tussen Lodewijk de Duitser van Oost-Francië en Karel de Kale van West-Francië.

Na de dood van keizer Rudolf I van Habsburg in 1291 kwamen enkele kantons bijeen op 1 augustus 1291. Dit verbond legde de basis voor de later Zwitserse staat, het "Eedgenootschap". Daarom is 1 augustus nu ook nog de belangrijkste nationale feestdag in Zwitserland. Het verbond hield onder andere in dat als één van hen aangevallen zou worden, het zou betekenen dat ze allemaal aangevallen zouden worden. Het verbond werd steeds hechter, tot woede van de Habsburgers. Dit leidde tot de Slag bij Morgarten in 1315, waar een leger van de Habsburgers vernietigend werd verslagen.

Hierna werd een nieuw verbond gesloten, de "Ewige Bund". Steeds meer kantons sloten zich aan bij het Eedgenootschap in de 14e eeuw. Vooral de aansluiting van Zürich ergerde de Habsburgers zich aan. Dit leidde weer tot twee veldslagen die beide weer door de Habsburgers verloren werden. Het Zwitserse grondgebied werd in die tijd ook nog aangevallen door Savoye en het weer opgebloeide hertogdom Bourgondië. Het nieuwe Bourgondië breidde zich steeds verder uit, maar vergiste zich in Zwitserse Eedgenootschap. Het leger van Bourgondiër Karel de Stoute werd in één jaar tijd twee keer verslagen en met de dood van Karel de Stoute in 1477 stortte het Bourgondische rijk definitief in elkaar. Eind 15e eeuw ontstond er onenigheid in het Eedgenootschap veroorzaakt door de tegenstellingen tussen de steden en de landelijke gebieden. Een burgeroorlog kon nauwelijks vermeden worden. De kluizenaar Klaus von der Flüe speelde hierin een belangrijke rol en wordt sindsdien " Vader des Vaderlands" genoemd

In 1515 werden de Zwitsers verpletterend verslagen door de Fransen. Dit leidde tot een vredesverdrag met Frankrijk dat voor "eeuwig" zou gelden, en bepaalde dat het Eedgenootschap nooit meer uit zou zijn op gebiedsuitbreiding. Dit verdrag zou de basis vormen voor de nu al eeuwen durende neutraliteitspolitiek van Zwitserland.

Rond 1550 begon de Contrareformatie en tot het begin van de achttiende eeuw beheersten de conflicten tussen de katholieke en protestantse kantons de geschiedenis van Zwitserland. De 30-jarige oorlog eindigde met de "Vrede van Westfalen". In dit verdrag werd Zwitserland voor het eerst als een Europese natie genoemd en werd haar onafhankelijkheid van het Duitse rijk erkend. De conflicten tussen boeren en stedelingen hielden ondertussen aan. Twee jaar later volgde een groot conflict tussen het protestantse kanton Bern en het katholieke kanton Luzern. Tot het begin van de achttiende eeuw wisten de protestanten het niet te winnen van de katholieken. Totdat de katholieken de slag bij Villmergen verloren en toen gedwongen werden om bij de Vrede van Aarau uiteindelijk de politieke macht eerlijk te verdelen tussen de katholieke en protestantse kantons.

Met de Franse revolutie aan het eind van de achttiende eeuw veranderde de situatie. De Fransen bezetten Zwitserland en vormden in 1798 de Helvetische Republiek, een centrale staat naar Frans voorbeeld. Het lukte de Fransen echter niet om greep te krijgen op de Zwitsers en in 1803 werden de bezettingstroepen weer teruggetrokken. Zes nieuwe kantons sloten zich hierna aan bij het Eedgenootschap en er werden landelijk geldende wetten aangenomen. De katholieken verenigden zich in een speciaal bondgenootschap: de Sonderbund. De protestanten probeerden dit te voorkomen, maar dat lukte niet. Er brak weer een oorlog uit die door de protestantse kantons onder leiding van Dufour in 1847 werd gewonnen.

In 1848 werd een nieuwe grondwet opgesteld. Hierin kreeg het bondsparlement veel bevoegdheden, kregen bijna alle godsdiensten gelijke rechten en werd er een federaal gerecht ingesteld. Zeer belangrijk was ook dat de onderlinge verhoudingen zich herstelden en stabiliseerden. Hierdoor zette de industrialisatie zich in de 19e eeuw fors door. Het toerisme kwam op, wegen, spoorwegen en de eerste tunnels werden aangelegd.

Zwitserland bleef in de Eerste Wereldoorlog neutraal. Toch had de Eerste Wereldoorlog wel degelijk invloed en gevolgen voor Zwitserland. De meningen van de Franstalige en Duitstalige Zwitsers botsten namelijk weer. Ook vertrouwden de Duitsers en de geallieerden de Zwitsers niet. Als gevolg hiervan kwam de handel grotendeels stil te liggen. Verder kwamen er tienduizenden vluchtelingen naar Zwitserland waardoor er gebrek aan goederen, voedsel en arbeidskrachten ontstond. In 1920 werd Zwitserland lid van de Volkenbond. Dit duurde tot midden jaren dertig toen Zwitserland weer volledig neutraal werd.

In de Tweede Wereldoorlog bleef Zwitserland weer neutraal. Na de Tweede Wereldoorlog kwam Zwitserland politiek geïsoleerd te staan doordat men zich niet had aangesloten bij de geallieerden. Met de rol in de Koreaanse oorlog nam de politieke isolatie weer af. Vanaf die tijd zou Zwitserland veel vaker een bemiddelende rol gaan spelen tussen strijdende partijen. Door de sterke groei van de economie en de industrie steeg de welvaart na de oorlog zeer snel. Door de neutrale positie die Zwitserland inneemt werd Genève de vestigingsplaats van veel internationale organisaties als de Verenigde Naties, scouting, WHO, ILO, Volkenbond en Rode Kruis. Belangrijke dingen die veranderden in Zwitserland na de oorlog waren: het vrouwenkiesrecht (pas in 1971) en de gelijkstelling van man en vrouw (pas in 1981); het streven naar afscheiding in de Jura, dat in 1978 leidde tot het kanton Jura, afgesplitst van het kanton Bern.

Het lidmaatschap van de Europese Unie bleef en blijft een twistpunt. Veel politici zijn vóór, maar het volk stemde bijvoorbeeld in 1992 tegen toetreding tot de Europese Economische Ruimte (EER).